Στις 3 Απριλίου 1922, κατά τη διάρκεια εκσκαφής ενός αγωγού στη Valle Trebba, μιας από τις κοιλάδες του Kομάτσιο που είχε πρόσφατα αποστραγγιστεί, ήλθαν στο φως πήλινα αντικείμενα ιδιαιτέρου ενδιαφέροντος. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων και Καλών Τεχνών, που ειδοποιήθηκε αμέσως, ανακοίνωσε ότι τα αντικείμενα είχαν ανυπολόγιστη αξία: επρόκειτο για αγγεία αττικής κεραμικής, που βρέθηκαν κατά το μεγαλύτερο μέρος τους, στη νεκρόπολη της μυθικής ετρουσκικής πόλης Σπίνα.
Ξεκίνησε έτσι, τυχαία, μια αρχαιολογική εκστρατεία με εξαιρετικά ευρήματα που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Διευθυντής των πρώτων ανασκαφών ήταν ο Augusto Negrioli, τον οποίο διαδέχθηκε ο Salvatore Aurigemma μέχρι το 1935, οπότε και εγκαινιάσθηκε το Βασιλικό Αρχαιολογικό Εθνικό Μουσείο της Φερράρα στο Παλάτσο του Λουντοβίκο ιλ Mόρο. Μετά τον πόλεμο, τo 1946, ανατίθεται στον καινούριο Έφορο, τον Paolo Enrico Arias, το δύσκολο έργο της ανασύνθεσης ή, καλύτερα, της αναβίωσης της Αρχαιολογικής Εφορείας της Eμίλια Pομάνια και του μουσείου της Σπίνα. Ένα χρόνο μετά, το 1947, τη διεύθυνση του μουσείου αναλαμβάνει ο Nereo Alfieri και δημιουργείται έτσι το δίδυμο Arias-Alfieri που δίνει ζωή στη δεύτερη ανασκαφική αποστολή στη Valle Pega, μια άλλη κοιλάδα που είχε αποστραγγιστεί λίγο καιρό πριν.
H ταινία είναι αφιερωμένη στους μεγάλους αυτούς πρωταγωνιστές της ανακάλυψης της Σπίνα, και στους συνεργάτες τους, αλλά και σε όλους αυτούς που ενδιαφέρθηκαν και συνεχίζουν να ενδιαφέρονται για την Σπίνα.
- Σκηνοθεσία: CESARE BORNAZZINI
- Παραγωγή: FAR FILM