Η ταινία, που πραγματοποιήθηκε για το πρόγραμμα Storia της RAI3, περιγράφει την ιστορία της «αρχαιολογικής περιπέτειας» του αιώνα μας μέσα από τα κινηματογραφικά ντοκουμέντα (συχνά ανέκδοτα) των σημαντικότερων ανακαλύψεων, παρακολουθώντας συγχρόνως τις επιρροές τους πάνω στον κινηματογράφο φαντασίας. Αρχίζοντας από τις λήψεις αυθεντικών εικόνων, αφιερωμένων στην ανακάλυψη του τάφου του Τουτανχαμόν από τον Howard Carter (1922) και των επιγόνων του στο χώρο της φαντασίας (Η Μούμια του K. Freund, 1932), ερευνούμε τα κινηματογραφικά ντοκουμέντα πάνω στην αρχαιολογία της δεκαετίας του 1920, από την Αίγυπτο έως την Απω Ανατολή. Στην Ιταλία, στη δεκαετία του 1930, δίνεται μεγάλη ώθηση στην αρχαιολογία, ως προπαγανδιστικό μέσο υπέρ του φασιστικού ιμπεριαλισμού (ντοκουμέντα για την Hράκλεια, την Πομπηία, την ανέλκυση των ρωμαϊκών πλοίων από τη λίμνη Νέμι, τις επιβλητικές ανασκαφές στις αποικίες της Βόρειας Αφρικής –στην Τριπολίτιδα: Leptis Magna, Sabratha κ.λπ.), ενώ ο κινηματογράφος δοξάζει το καθεστώς με τον Σκιπίωνα τον Αφρικανό του Carmine Gallone (1936). Στην Αμερική, από τις δεκαετίες του 1930 και 1940, θα κινηματογραφηθούν οι αποστολές που ερευνούν τους προκολομβιανούς πολιτισμούς, ενώ στον εμπορικό κινηματογράφο εδραιώνεται το είδος πέπλον, η ταινία με «αρχαιολογικό» ένδυμα, που θα γνωρίσει μεγάλη επιτυχία έως τη δεκαετία του 1960. Από την εντυπωσιακότερη ανακάλυψη εκείνων των ετών –τους «Κυλίνδρους» της Νεκράς Θαλάσσης– φθάνουμε, στη δεκαετία του 1970, στην εφήμερη επιτυχία των Ετρούσκων στον κινηματογράφο, έως την «ποίηση» της υπόγειας Pώμης του Φελλίνι (1972). Το 1981, οι Χάλκινοι Ανδριάντες του Riace διεγείρουν τη φαντασία του κοινού και, τον ίδιο χρόνο, φθάνουμε στην καθιέρωση της «αρχαιολογικής» περιπέτειας με τον Indiana Jones. Η περιπέτεια του ήρωα του Spielberg (Αναζητώντας τη Χαμένη Κιβωτό, Το Άγιο Δισκοπότηρο) φαίνεται ότι ανοίγει νέες προοπτικές για τη σημερινή έρευνα: το μυθιστόρημα προηγείται των ερευνητών.
- Σκηνοθεσία: MASSIMO BECATTINI
- Παραγωγή: FILM DOCUMENTARI D'ARTE
